In Haarlem staat op de Grote Markt, wie kent hem niet…,’Lautje’, het standbeeld van Laurens Janszoon Coster, dat is ontworpen door de beeldhouwer Louis Royer en dat werd onthuld op 16 juli 1856. Het plein ademt geschiedenis en Lautje maakte dat de afgelopen 163 jaar allemaal mee…Wat heeft hij allemaal in zijn denk’beeldige’ rugzak zitten?
tekst, foto’s in kleur en film Charles Duijff. Foto’s in zwart-wit Noord Hollands Archief (klik op een foto voor uitvergroting)
Wie in de rugzak van Lautje mag kijken treft er een diversiteit aan gebeurtenissen.…Te veel om op te noemen eigenlijk. Wereldoorlog I en II maakte hij mee. Demonstraties, aubades op koninginnedag, bevrijdingsfeesten, zeepkistenraces, bloemencorso, kermis, hij zag de bezoekers van de Rembrandt bioscoop en de Brinkman Passage, maar ook van de Studio. Hij zag sporthuldigingen, genoot van (jazz)muziek, Tros muziekfeest op het plein, de blauwe tram en meer recent beleefde hij solidariteit met burgemeester Wienen……
Als geboren Haarlemmer heb ik er zoveel voetstappen liggen. Mijn ouders trouwden in de Gravenzaal van het stadhuis in december 1944. Ik denk dat die trap voor het Stadhuis, de toegang tot de Gravenzaal, voor velen emotionele treden bevat. Ze trouwden er zelf, hun ouders en grootouders wellicht en wanneer je foto’s van vroeger bekijkt komt hij onmiddellijke op je netvlies die trap…(hieronder de trouwfoto van mijn ouders) Door armoede was er geen trouwjapon, mijn vader droeg zijn beste winterjas en bemachtigde voor mijn moeder alleen een orchidee voor op haar rever….
De oorlogsjaren WO II
Lautje maakte het mee…. Ik ben zelf van 1947. Tot de beginjaren 50 werd op de Grote Markt polonaise gelopen tijdens de 5 mei bevrijdingsfeesten. De saamhorigheid was groot. Later bleef de traditie van het bevrijdingsfeest op de Grote Markt nog wel lang in stand. Maar de intensiteit daarvan zoals ik dat de eerste jaren na de oorlog beleefde veranderde. Lautje liet nogal eens met zich sollen. Hij werd een aantal malen verplaatst zo heb ik begrepen…
Eind jaren vijftig naar de zeepkisten-races…..Geen fossiele brandstof, dus goed voor het milieu en voor de duwers ook uitstekend tegen obesitas. Daar zijn wat oude kinderwagens voor gesloopt, want zelf het wiel uitvinden…..
Wat een kermissen zal die Lautje gezien hebben
Hieronder de huldiging van sportheldin Ivonne van Gennip schat ik in
Bron Wikipedia: Op 15, 16 en 17 juli 1856 vonden de Costerfeesten plaats in Haarlem, met onder meer volksspelen en een orgelconcert in de Grote Kerk. In de ochtend van de zestiende vertrok een stoet met vele genodigden van het station Haarlem naar het Costermonument, toen nog in Haarlemmerhout. Er werd daar een rede gehouden door Johan Enschede, als een van de oudste boekdrukkers. Daarna trok men verder naar de Grote Markt, waar Prins Hendrik zich bij het gezelschap aansloot. Onder de aanwezigen waren verder de ministers van Oorlog, Binnenlandse Zaken en Financiën en de burgemeester en gemeenteraad van de stad. De heer Metman, voorzitter van de oprichtingscommissie, hield een toespraak, waarbij het monument werd onthuld. Het werd vervolgens door burgemeester De bruyn Kops dank aanvaard.
Lautje is in de loop der jaren enkele keren van locatie veranderd, voor het laatst in 1966. Het beeld wordt veelal gebruikt als ontmoetingspunt omdat de hele Grote Markt er op uitkijkt.
