733 Joodse stadsgenoten herdacht met lichtmonument op Grote Markt

Foto: Marco de Swart - aangeleverd

Op 27 januari is het Holocaust Memorial Day. Op deze dag herdenkt Haarlem de 733 Joodse stadsgenoten die zijn vermoord tijdens de Tweede Wereldoorlog. Burgemeester Jos Wienen: “Nooit mogen we vergeten welk onmenselijk leed hen is aangedaan.”

In het hart van de stad staat van 23 januari tot 2 februari het lichtmonument Levenslicht; een kunstwerk dat bestaat uit 733 lichtgevende stenen. Evenveel als het aantal omgekomen Joodse stadsgenoten tijdens de Holocaust. Het kunstwerk is gemaakt door Daan Roosegaarde. Het bestaat in totaal uit 104.000 stenen, één steen voor ieder Nederlands slachtoffer. Behalve in Haarlem zijn er ook stenen te zien in meer dan 170 andere gemeenten.

Licht en donker
Burgemeester Jos Wienen: “Het monument is een landelijk initiatief van het Nationaal Comité 4 en 5 mei, waarmee we alle 104.000 Joodse landgenoten herdenken die vermoord werden in de oorlogsjaren 1940-1945. Voor Joden zijn stenen erg belangrijk in hun herdenkingstraditie. Bij graven leggen zij altijd een steentje neer. Elke steen uit dit monument staat symbool voor een overledene. Om de paar seconden lichten een paar stenen op en doven weer. Zo maken we onze overleden Joodse stadsgenoten zichtbaar.”

Groot litteken
Jos Wienen benadrukt dat we nooit mogen vergeten wat een onmenselijk leed hen is aangedaan. “Het is verschrikkelijk dat het Joodse volk systematisch vernietigd is. Een brute, onmenselijke massamoord, waar ook Haarlemse gemeenteambtenaren, ambtenaren van politie en spoorwegen en burgers aan meewerkten. Terwijl heel veel anderen het lieten gebeuren en hun ogen sloten. Voor altijd moeten familie en nabestaanden met dit litteken leven. Met de speciale herdenking op 27 januari – de dag dat het 75 jaar geleden is dat vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau werd bevrijd – doen we op een mooie en passende manier recht aan al onze Joodse stadsgenoten en hun familie.”

De herdenking is iets van ons allemaal

Herdenkingsbijeenskomst
Maandagavond 27 januari is er vanaf 19.30 uur een herdenkingsbijeenkomst bij het lichtmonument op de Grote Markt. “Daar ben ik samen met leden van de Joodse Gemeente bij aanwezig”, vertelt Jos Wienen. “Natuurlijk hopen we dat daar nog veel meer Haarlemmers bij zullen zijn. Deze herdenking is iets van ons allemaal, het laat zien waar we als gemeente voor staan: voor vrijheid en de rechtsstaat!” Aansluitend vertelt schrijver en kunsthistoricus Wim de Wagt in de Gravenzaal van het stadhuis over het leven van Joodse Haarlemmers tijdens de bezettingsjaren. “Hier noemen we ook alle namen van onze overleden stadsgenoten en wordt de Kaddisj – een van de belangrijkste gebeden van het Jodendom – uitgesproken. Heel indrukwekkend.”

Aanmelden nieuwsbrief
Cookieinstellingen