Typisch Haarlems plantje bloeit weer in onze stad
HAARLEM - In de Haarlemmer Kweektuin bloeit op dit moment een bijzondere plant. Het Haarlems Klokkenspel is een zeldzame bloem die vroeger veel in deze regio voorkwam. De terugkeer van het plantje is te danken aan kweker Edwin Visser.
Edwin begon zo’n 15 jaar geleden met het kweken van het plantje in zijn achtertuin. Hij startte met een paar knolletjes en zo groeide zijn tuinkwekerij steeds verder. Afgelopen najaar plantte hij samen met de gemeente 2400 knolletjes op drie plekken in de Haarlemmer Kweektuin. Die zijn nu in bloei te bewonderen.
Ook waren dit voorjaar een paar honderd exemplaren van de plant te koop bij de Kweektuin, die Haarlemmers zelf in hun eigen tuin konden zetten. Met groot succes; ze waren binnen no time uitverkocht. Zo keert dit typisch Haarlemse plantje stap voor stap terug in onze stad.
Bloemenstad
De bloem kwam vroeger veel voor in deze omgeving, vertelt Edwin. Haarlem was in de 19e eeuw een echte bloemenstad. Er was veel handel in bloembollen, maar ook in andere planten voor tuinen en parken. Zoals het Klokkenspel.
Landschapsarchitect J.D. Zocher was verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de Haarlemmerhout. Hij zorgde er ook voor dat het Haarlems Klokkenspel daar goed kon groeien en bloeien. Dat verklaart dus het woord ‘Haarlem’ in de naam.
En het ‘klokkenspel’? Edwin: “Ik hoorde onlangs van iemand dat het wel eens met de Damiaatjes te maken zou kunnen hebben.” Dit zijn de bekende klokken in de Grote of St. Bavokerk, die vroeger het sluiten van de stadspoorten aankondigden. “Geen zekerheid, maar het klinkt wel logisch.”
Geen makkelijk plantje
Zo rond 1900 kwam de klad er een beetje in als het ging om het verzorgen van de natuur in de stad. Edwin: “Ook in de Haarlemmerhout. Er werd niet meer zo goed voor het plantje gezorgd, en er was zelfs vandalisme en de plantjes werden ook geplukt.” Het Haarlems Klokkenspel werd weggeconcurreerd door bijvoorbeeld bramenstruiken.
Het is namelijk best een moeilijk plantje. Of zoals Edwin Visser zegt: “Het heeft heel wat noten op zijn zang.” Het groeit graag in de schaduw en de grond moet veel kalk bevatten. Dat is ook een van de redenen waarom de witgroene bloemetjes steeds minder te zien waren in Haarlem.
Beduusd
Zonde. Daarom werkt Edwin samen met de gemeente aan een terugkeer. Zo konden inwoners tijdens de lentemarkt in de Kweektuin ook zelf een exemplaar kopen.
“Op zaterdag was de eerste lading van 500 planten binnen 15 minuten uitverkocht”, vertelt Tim van der Steen, beleidsmedewerker bij de afdeling Natuur- en Milieu Educatie. “En op zondag ging het zelfs nog sneller. We zijn er zelf nog een beetje beduusd van. Het heeft echt wat losgemaakt in de stad. Fantastisch om te merken dat er zó veel Haarlemmers zijn die mee willen helpen om het Haarlems Klokkenspel, dat bijna uit het stadsbeeld was verdwenen, terug te brengen.”
Ook Edwin is blij met de nieuwe interesse in het plantje. “Ja, want erfgoed en geschiedenis zit natuurlijk niet alleen in schilderijen en bakstenen! Het gaat ook om bloemen en planten die al heel lang in Nederland zijn.”
Hoe nu verder?
Hoe gaat het nu verder met de terugkeer van de plant in deze regio? Edwin hoopt dat de plant zijn oude plek in de regio weer kan innemen. "Dat je ze weer tegenkomt, bijvoorbeeld in de Haarlemmerhout en op de Bolwerken. En dat particulieren ze nu in hun eigen tuin zetten, vind ik ook heel leuk.”
Tim: “Dit smaakt naar meer. Het zou geweldig zijn als wij volgend jaar een mooi vervolg kunnen geven aan deze geslaagde actie. We hebben contact met Edwin en wij onderzoeken de mogelijkheden. Ook om de plant op meerdere plekken te kunnen planten. Het is hartstikke leuk dat de bloemetjes nu weer in onze stad bloeien."
