Spaarnelezing 2024 ‘De Ander’ met Mariska Kret en Jan Willem Duyvendak

HAARLEM - Op donderdag 14 november organiseren de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen (KHMW) en Teylers Museum weer de tweejaarlijkse Spaarnelezing. Mariska Kret, hoogleraar vergelijkende psychologie aan de Universiteit Leiden, en Jan Willem Duyvendak, universiteitshoogleraar sociologie aan de Universiteit van Amsterdam, gaan in op het thema ‘Fascinatie én angst voor anderen, individueel en sociaal’.

De Spaarnelezing is opgebouwd uit twee korte lezingen. De eerste spreker is Mariska Kret, hoogleraar vergelijkende psychologie en affectieve neurowetenschappen aan de Universiteit Leiden. In haar lezing Emotie en ratio in interactie. Evolutionaire drijfveren van ons sociale gedrag zal ze ingaan op uitingen van emotie bij mensen en mensapen. Want niet alleen mensen, maar ook primaten zijn in staat emotionele uitingen van anderen snel te herkennen en erop te reageren. Verdieping van ons begrip van emotionele uitingen en hoe we elkaars emoties interpreteren kan bijdragen aan sterkere sociale verbindingen.

De tweede spreker, Jan Willem Duyvendak, is universiteitshoogleraar sociologie aan de Universiteit van Amsterdam en directeur van het Netherlands Institute of Advanced Studies in the Humanities and Social Sciences (NIAS). Zijn lezing Het onvermogen om verschillen te verdragen. Spook-kloven, thuis-voelen en afnemende verdraagzaamheid, gaat over het groeiende onvermogen om met verschillen om te gaan; niet omdat die verschillen groter zijn geworden (want dat is niet zo), maar omdat mensen er minder goed mee om kunnen gaan.

Het thema van de Spaarnelezing sluit aan bij de tentoonstelling Yalla Yalla! Zie je in Egypte, die momenteel in Teylers Museum te zien is. In deze ‘reis’ volgen conservator Terry van Druten en de Egyptisch-Nederlandse acteur Sabri Saad El-Hamus de 19de-eeuwse schilder Willem de Famars Testas die op jonge leeftijd naar Egypte ging. Hij maakte kunst die toen heel populair was in Europa, maar vaak ook een stereotype beeld laat zien. Hoe kijken we nu tegen zijn schilderijen en tekeningen aan? Via het werk van Testas worden de bezoekers uitgedaagd op verkenning te gaan in het Egypte van toen en nu, om daar 'de ander' en zichzelf tegen te komen.

De Spaarnelezing is een initiatief van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen en Teylers Museum en heeft als doel de wetenschappelijke kennis van beide instituten te delen met een breed publiek. Bij de lezing is een columnwedstrijd georganiseerd in samenwerking met Haarlems Dagblad. De winnende column wordt op 14 november voorgelezen.

De Spaarnelezing wordt gepresenteerd door Ziggy Klazes en vindt plaats in de Doopsgezinde Kerk, Frankestraat 24, Haarlem. Aanvang: 20:00 uur, inloop vanaf 19:30 uur. De toegang is gratis, graag wel even aanmelden. Dat kan via de website van Teylers Museum of de KHMW.